-
303
Μαρτυρία του Αγίου Δημητρίου
Αρχικά στη σημερινή θέση του ναού βρισκόταν ένα ρωμαϊκό λουτρό ,στο οποίο μαρτύρησε ο Άγιος Δημήτριος το 303 μ.χ . -
313
Το πρώτο προσευχητάριο
Μετά το 313 ιδρύθηκε το πρώτο προσευχητάριο στον τόπο μαρτυρίου του Αγίου, τον 5ο αι. μία τρίκλιτη βασιλική που κάηκε τον 7ο αιώνα και στη θέση της χτίστηκε η πεντάκλιτη βασιλική, που κάηκε σχεδόν ολοκληρωτικά το 1917 και αναστηλώθηκε μέχρι το 1948. -
324
ΤΡΙΚΛΙΤΟΣ ΝΑΟΣ
Οι θεσσαλονικείς οικοδόμησαν ένα τρίκλιτο Ναό στο χώρο μαρτυρίου του Αγίου, που άρχισε να αναβλύζει μύρο. -
413
Ο έπαρχος Ιλλυρικού Λεόντιος
ο 412-413 μ.Χ., ο έπαρχος Ιλλυρικού Λεόντιος ίδρυσε στον ίδιο χώρο μια μεγάλη τρίκλιτη βασιλική, κάτω από το ιερό βήμα της οποίας διατήρησε τμήμα των θερμών όπου μαρτύρησε ο Άγιος Δημήτριος. Αυτή κάηκε το 629-634. Μετά την πυρκαγιά ο επίσκοπος Ιωάννης, με οικονομική ενίσχυση των πολιτών έχτισε μια μεγαλύτερη πεντάκλιτη βασιλική που αποτελούσε κατά τη βυζαντινή εποχή το κέντρο λατρείας του Αγίου. -
610
Ηράκλειος
-
Period: 610 to 641
Ηράκλειος
Στα χρόνια του Ηράκλειου (610-640 μ.χ.) υπάρχει ο ναός ,αλλά ύστερα καταστράφηκε από φωτιά και ανοικοδομήθηκε με κάποιες διαφοροποιήσεις . -
904
Λεηλάτηση
Το 904 ο ναός λεηλατήθηκε από τους Σαρακηνούς. -
1185
Άλωση
Το 1185, κατά την άλωση της πόλης από τους Νορμανδούς, αφαίρεσαν το σκήνωμα του Αγίου Δημητρίου που φυλασσόταν σε κιβώριο στο κέντρο του ναού. Βρέθηκε στο μοναστήρι του Αγίου Λαυρεντίου του Κάμπο στη Βόρεια Ιταλία. Η κάρα και μέρος των λειψάνων του Αγίου επιστράφηκαν το 1978 και τοποθετήθηκαν στο δυτικό κλίτος σε αργυρή λειψανοθήκη κάτω από το ομοίωμα του παλιού κιβωρίου, έργο του γλυπτικού οίκου Φιλιππότη από την Τήνο. -
Period: 1201 to 1300
Παρεκκλήσι του Αγίου Ευθυμίου
Το 13ο αιώνα ο ναός επισκευάστηκε και ανακαινίστηκε. Την εποχή εκείνη χτίστηκε και το παρεκκλήσι του Αγίου Ευθυμίου στην νοτιοανατολική πλευρά του ναού του Αγίου Δημητρίου -
1210
Παρεκκλήσι του Αγίου Ευθυμίου
-
1430
Λεηλασία
Το 1430 ,κατά την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς .ο ναός δέχτηκε ακόμα πιο βάναυση λεηλασία ,σε σημείο που οι τοίχοι του έμειναν γυμνοί -
1492
ΤΖΑΜΙ
-
Period: 1492 to 1493
Τζαμί
Το 1492-93 ο ναός μετατράπηκε σε τζαμί με το όνομα Κασιμιέ Τζαμί. Τότε η λατρεία του Αγίου άλλαξε τόπο. Ένας παραθαλάσσιος ναός, μία ξυλόγλυπτη τρίκλιτη βασιλική που χτίστηκε στα τέλη του 13ου-αρχές 14ου αι. στην θέση της σημερινής Μητρόπολης, τιμήθηκε στο όνομα του Αγίου Δημητρίου. Μεταφέρθηκαν εκεί η περίφημη εικόνα του Αγίου (είχε ζωγραφιστεί όσο ζούσε) και πολλά κειμήλια. Ο ναός εκείνος κάηκε το 1890. -
Επισκευή
Επί Βαλή Δεούφ Πασά έγιναν επισκευές στο ναό του Αγίου Δημητρίου και τότε αποκαλύφθηκαν τα μωσαϊκά του. Αποδόθηκε ξανά στη χριστιανική λατρεία το 1912. -
Πυρκαγιά
Στη μεγάλη πυρκαγιά, η οποία κατέστρεψε τα 2/3 της πόλης τον Αύγουστο του 1917, κάηκε σχεδόν ολοκληρωτικά και αναστηλώθηκε το 1948 διατηρώντας αρκετά από τα αρχιτεκτονικά του στοιχεία. Χάρη στον αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχο, με τη συνεργασία των Γ. Σωτηρίου, E. Hebrard, Α. Ορλάνδου, Α. Ξυγγόπουλου, Σ. Πελεκανίδη, κ.ά., ο ναός αναστηλώθηκε «εκ βάθρων» για να δοθεί και πάλι στη λατρεία των πιστών στις 26 Οκτωβρίου του 1949, την ημέρα της γιορτής του άγιου. -
26 Οκτωβρίου του 1949
Αναστηλώθηκε το 1948 διατηρώντας αρκετά από τα αρχιτεκτονικά του στοιχεία. Χάρη στον αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχο, που είχε κρατήσει σημειώσεις, σχέδια και φωτογραφίες, με τη συνεργασία των Γ. Σωτηρίου, E. Hebrard, Α. Ορλάνδου, Α. Ξυγγόπουλου, Σ. Πελεκανίδη, κ.ά., ο ναός αναστηλώθηκε «εκ βάθρων» για να δοθεί και πάλι στη λατρεία των πιστών στις 26 Οκτωβρίου του 1949, την ημέρα της γιορτής του άγιου. -
Εγκαίνια
Η σημερινή εκκλησία εγκαινιάστηκε το 1958. Είναι μια μεγάλη εκκλησία βασιλικού ρυθμού με τέσσερις κιονοστοιχίες σε 5 διαδρόμους. -
Επιστροφή των Λειψάνων
Το 1978, τα λείψανα του Αγίου επέστρεψαν από το αββαείο του Αγίου Λαυρεντίου στο Κάμπο της Ιταλίας και τοποθετήθηκαν σε μια αργυρή λάρνακα όπου φυλάσσονται ως σήμερα. -
Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς
Το 1988 ο ναός ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Από το 1988 η κρύπτη του ναού λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος (μουσειακή έκθεση), όπου εκτίθενται συλλογή γλυπτών, κιονόκρανων, θωρακίων και αγγείων από τις διάφορες φάσεις της ιστορίας του ναού του Αγίου Δημητρίου. Εντός του ναού φυλάσσονται επίσης τα λείψανα της Αγίας Ανυσίας και του Αγίου Γρηγορίου Καλλίδου.