-
Period: 1100 to 1499
Erdi Aroa: literatura galaikoportugesaren urrezko aroa
XII-XV mendeen artean lirika galaikoportugesa nagusi zen penintsulan. Prosari dagokionez, bestalde, itzulpenen bidez sortu ziren testuak XVI. menderarte. -
1122
Jakutar Urte Santua
Urte Santuaren jaiari esker, Santiago de Compostela ekonomikoki eta kulturalki nagusitu zen. -
1486
Erregeordetza
Erregeordetza erreinu baten lurralde banaketa nahiko autonomoa da, hau da, erregeorde batek gobernatutako estatu monarkikoa. Galiziaren kasuan, Errege Katolikoek 1486an Santiago de Compostelara egin zuten bidaiaren ondoren sortu zen, eta horrekin erreinuaren kontrola hartzeko prozesua amaitutzat jo zen. -
Period: 1500 to
Séculos Escuros
Gaztelania ofizial bihurtzen da eta literatura galegoa ahoazkora mugatzen da. Ia ez zen itzulpenik egiten: bakarrak erreinuaren testu ofizialenak ziren. Literatura orala zen. -
Period: to
Independentzia Gerra
Iberiar penintsulako Gerra, Espainiako Independentzia Gerra, edo Frantsestea eta Frantzestada —euskal usadioan— Iberiar penintsulan jazotako gatazka armatua izan zen, Napoleondar Gerretan kokatzen dena. Espainiak, Portugalek eta Erresuma Batuak, alde batetik, eta Frantziako Lehen Inperioak, bestetik, borrokatu zuten. -
Cantares Gallegos liburuaren argitalpena
Cantares gallegos Rosalia de Castrok 1863ko maiatzaren 17an argitaratu zuen poesia liburua da. Galiziar Letren Eguna ospatzeko erreferentzia gisa erabiltzen den eguna. Galiziako herri kantigen eragin handia duen obra da. Poemetan Rosalia bizi izan zen landa-gizartea islatzen duten gaiak garatzen dira. Ezaugarri deskriptibo handiko poema kostunbristak aurkitzen dira, baina badira maitasunezko poema sozial eta intimistak ere. -
Period: to
Rexurdimento
Ilustrazioaren garaia. Galegoa asko ekoizten da, eta lehenengo erregistro garatuak agertzen dira (hasieran gutxi izan arren). Itzulpengintza garatzen da. Hainbat egunkarien kolumnetan agertzen da galegoa. -
O Galiciano
O Galiciano 1884 eta 1888 artean Pontevedran argitaratu zen galiziar astekaria izan zen. -
Period: to
XX mendea
Galegoa eta itzulpengintza indarra hartzen dute. -
Real Academia Galega
Real Academia Galega (euskaraz Galiziar Errege Akademia) izeneko erakundea galizieraren gramatikaz, ortografiaz eta lexikoaz arduratzen den instituzio ofiziala da. Arautze lanez gain, Día das Letras Galegas antolatzen du urtero, galizieradun esanguratsuak omentzeko helburuaz. Hala ere, AGAL (Associaçom Galega da Língua) elkarteak, beste batzuen artean, portugesarekiko batasuna defendatzen du, eta bestelako arauak proposatzen ditu. -
A Nosa Terra
Beste aldizkari bat. -
A Nosa Terra aldizkaria bueltan
Bere bigarren etapako lehen zenbakia 1916ko abenduaren 14an argitaratu zen La Coruñan eta zortzi orrialde zituen. Antón Villar Ponte izan zen haren zuzendaria Irmandades da Falaren IV. Batzarra arte (1922). Hortik aurrera, Víctor Casas izango da zuzendaritzaren benetako pisua daramana, nahiz eta nominalki Alexandre Bóveda, Aquilino Iglesia Alvariño 1933an eta Ramón Suárez Picallo 1934an zuzendari izan.1932ko otsailaren 1ean, Galeguista jaio eta gutxira. -
Period: to
Diktadura Primo de Rivera
Zentsura aktibo. Burgesiaren zati txiki batek galegoa bueltan ekarri nahi zuen. -
Galego lehen hiztegia
-
Period: to
Gerra Zibila
"La guerra civil y la posterior dictadura franquista paralizó de manera radical cualquier publicación en gallego y frenó el proceso de traducción iniciado en etapas anteriores" -
Period: to
Frankismoa
Zentsura -
Errestaurazioaren hasiera
Hizkuntza berriz ere indarra hartzen doa: editorial berriak sortzen dira (Galaxia eta Gial adibidez), baina zentsura oraindik dago agerian eta produkzioa ez da oso handia. -
Alfabetatzearen hasiera
Franko hil ostean zentsurak behera egiten du, eta haurrentzako liburuak itzultzen dira. -
Bilinguismo dekretua
Galiziar hizkuntza Galiziako hezkuntza sisteman sartzea arautzen da. -
80ko hamarkada
"Los años 80 del siglo XX: cuando la traducción gallega da un salto cuantitativo y cualitativo, con el soporte de una legislación normalizada y el empeño de un sector social en recuperar la igualdad y los derechos democráticos" -
Galiziako Autonomia Estatutua
Galiziako Autonomia Estatutua, Galiziako Autonomia Erkidegoko (Espainia) oinarrizko arau instituzionala da. 1978ko Espainiako Konstituzioaren esparruan, Galiziako Estatutuak, autonomia erkidego hau nazionalitate historikotzat aitortzen du. Autonomia Erkidegoaren eskumenak Estatutuan, Konstituzioan eta Galiziako herrian oinarritzen direla baieztatzen du. Galiziako herrikide guztien arteko elkartasun esparru demokratikoa ezartzen du. -
Asociación de Traductores Galegos
1984ko maiatzaren 25ean Galiziako Xuntako Kultura Saileko Liburu, Liburutegi eta Dokumentu Ondarearen zuzendariorde nagusi zen Xulián Maureren ekimenez sortutako elkartea eta galizierarako itzulpena bultzatzeko elkarte bat sustatzea erabaki zuen. hizkuntza. -
XXI. mendea
"Prestigio de la lengua, la autoría de la traducción (o del texto original), la función e ideología, etc. Se traduce lo que se considera innovador, desde las motivaciones personales hasta los intereses sociopolíticos o económicos" -
Period: to
XXI mendea
Produkzioa gora, kultura askorekin harremanetan. -
AGPTI
Asociación Galega de Profesionais da Tradución e da Interpretacion.
2001ean sortutako elkartea da, profesionalen arteko komunikazio-plataforma bat sortzeko helburuarekin, itzulpengintza eta interpretazio-langileen defentsarako, bai eta sektore honetako lan-hizkuntza gisa galegoaren defentsarako ere. Gaur egun 100 kide baino gehiago ditu. -
Zinpeko itzultzaileen erregistro ofiziala