Umea

Josebaren denbora lerroa

  • Period: to

    Josebaren denbora lerroa

    Josebaren ahozko hizkuntzaren garapena
  • 7hilabeteko umekia

    Burmuina hotsak prozesatzeko gai da, hizkuntza sailkatu eta identifikatzen du
  • Jaiotze eguna

  • 2.hilabetea

    Urruma aroa, hots ekoizpenak egiteko gai da, baina horiek ez dira hizkuntza ahots bezala konsideratzen
  • 5.hilabetea

    Sintaxiari dagokionez, gramatikarik ezaugarririk gabeko aroa hasten da (hitz bat edo biko esaldiak) eta hau 11.hilabetean bukatuko da.
  • 6.hilabetea

    Zizakadura aroan, trebetasun fonologikoa (aurkakotasuna ekoizteko gai)
  • 6.hilabetea (adibidea)

    Adibidearen bideoa Zizakadura aroan dagoela esan genezake, gramatikarik gabeko aroa. Lehenik bereganatzen dituzten soinuak, bokalak a, i eta kontsonante leherkaria(implosiboak direnak) b, m, l ... : ba,ba,ba, ma ma ma, la la la..
    Haurra gai da elkarrizketa egiteko, hizkuntzarik izan gabe. Oso autonomoa da. Entonazio desberdinak...
    Aitak, elkarrizketa jarraitzen dio, eta buruarekin baiezkoa egiten dio ulertuko balu bezala.
  • 8 hilabete

    Aurkaritza identifikatzen du, hau da, bi soinu desberdin bereizteko gai da
  • 9.hilabetea

    Lehen hitzak ekoitziko ditu eta esaldi laburrak ulertzeko gai da.
  • Urte bat

    Fonologiari dagokionez:
    -Bost bokal (a,e,i,o,u)
    -Zenbait diptongo (ai, au, ua)
    -Kontsonante leherkari gehienak (m, n, b, p, t, g, k)
    -Silaba egitura: KB
    -Hots ezabaketa, hotz ordezkapena, hots eransketa eta hots errepikapena gertatzen da
  • Urte bat

    Lexikoari dagokionez, gehienak izenak eta bai, ez, agur esango ditu. Eta 83 hitz ulertuko ditu.
  • Urte betetik aurrera

    Izen gehiago esango ditu. Haur batzuk aditzak ekoizten hasiko dira.
  • 15.hilabetea (adibidea)

    16hilabete arteko ezaugarriak garatuta ditu, amak esandako esaldi laburrak ulertzen ditu, umeak erabiltzen dituen hitz gehienak izenak dira, aditz bat erabiltzen du (deko), esaldi laburrak (2-3 hitz)…
    Hala ere, r albokoa garatu aurretik hainbat txistukari erabiltzen ditu, esaterako tz, tx, x, z… (atza, zaldixa, txakurra) Baita ere, “rr” dardarkaria. (belarra)
    Amak umea gidatzen du galderak eginez, elkarrizketa luzatzeko asmoz, gainera txikiak esaten duena errepikatzen du, tarteka zuzenduz.
  • 16.hilabetetik 30.hilabetera

    Lexikoari dagokionez hitz kategorien aniztasuna ematen da; izena, aditza, adberdioa, adjetiboa eta morfema marka. 401 hitz esango ditu gutxi gora behera.
  • 18.hilabetea

    Sintaxiari dagokionez, bi hitzeko esaldiak esango ditu. 18.hilabetetik 24.hilabetera leherkariak ez diren kontsonanteak (l, r) albokoak, dd sabaikaria, txistukariren bat eta diptongo gehiago (ue, ei) esango ditu.
  • 2 urtetaik 36.hilabetera

    Gramatika garatzen hasiko da:
    -Fonema multzoa zabaldu
    -ñ, ll, tt sabaikaria
    -s, x, z, tz, tx txistukaria
    Silaba egitura KBK eta KBKK
  • 2 urte

    Sintaxiari dagokionez, aditz-sintagmaren aroa
    -adizkien agerrera eta hainbat morfema marka
  • 2 urte eta 2 hilabete

    2 urte eta 2 hilabetetik 2 urte eta 3 hilabetetara sintaxiari dagokionez, inflexioaren kategoriaren aroa izango da:
    - (A") gainean (I") geratzen da.
    - Lehenengo aspektu-marka (-tzen, -ko) eta subjektuaren komunstadura duten adizkiak (naiz...)
    -Gerora adiz-ezaugarriak, gainerako pertsonak, aldia eta modua.
  • 2 urte eta 4 hilabete

    Sintaxiari dagokionez, helduek bezalako esaldiak egiteko gai izango da.
  • 30 hilabete (adibidea)

    Lexikoan: hitz kategorien aniztasuna ematen da: adjektiboak (haundia ) izenak (Herensugea), aditza (dauko, da, dauka), fonologiari dagokionez berriz; ergatiboa erabiltzen du (nik). Ezaugarri hauetaz gain, gai da “rr”dardarkaria erabiltzeko, adibidez, arraina, arrautza… Kontuan hartuta, ezaugarri hau beranduago garatzen dela.
    Horretaz gain, r trabakaria ez du menperatzen, kokordiloa adibidean ikusten den bezala.
    Amak umea gidatzen du galderak eginez, elkarrizketa luzatzeko asmoz
  • 3 urte

    Lehen hizkuntzan ondo moldatuk da:
    - "rr" dardakaria (askotan 4 urte arte ez dute lortuko)
    . "-eu" diptongoa
  • 3 urte

    Morfologiari dagokionez, aditz morfologiak esango ditu:
    - Subjektuarekiko komunstadura
  • 3 urte eta 4 hilabete

    Morfologiari dagokionez, aditz morfologia 2.pertsonan esango du
    - Zehar osagarria
  • 3 urte eta 8 hilabete

    • Izen morfologiaren markak garatuta izango ditu (pluraleko -k salbuespena)
    • Ergatiboa menderatuta izango du
  • 4 urte

    Subjektu plurala erabiliko du
  • 4 urte eta 2 hilabete

    Aditz morfologia markak garatuko ditu